تعیین تغییرمکانهای ناشی از حفر تونل به روش عددی سه بعدی و روش آنالیز برگشتی (مطالعه موردی تونل امیرکبیر تهران)

آگاهی از پارامترهای ژئوتکنیکی محیطی که یک سازه زیرزمینی نظیر تونل در آن احداث می شود، مبنای اصلی و تعیین کننده در طراحی سیستم نگهداری مناسب و تحلیل پایداری این قبیل سازه ها می باشد. داده های رفتارسنجی می تواند اطلاعات با ارزشی در این ارتباط در محدوده توده خاک ارائه دهد. در صورت انجام رفتارسنجی و پایش مناسب برای سازه زیرزمینی مورد نظر، با انطباق داده های رفتارسنجی و رفتار واقعی توده خاک، می توان به کمک آنالیز برگشتی، پارامترهای مکانیکی توده خاک را به نحو مناسب تری دست آورد. آنالیز برگشتی روشی است که در آن با اندازه گیری تغییر شکل ها به کمک ابزار دقیق و مدلسازی و تحلیل توده زمین می توان به ارزیابی پارامترهای ژئوتکنیکی پرداخت. در این تحقیق پارامترهای ژئوتکنیکی بخشی از تونل امیرکبیر تهران( قطعه tu) به کمک داده های نشست سنجی سطحی، به روش آنالیز حساسیت و آنالیز برگشتی مورد ارزیابی قرار گرفته است. به منظور انجام آنالیزهای مذکور، از نرم افزار اجزای محدود plaxis 3d tunnel استفاده شده است. همچنین از مدل رفتاری الاستوپلاستیک کامل با معیار موهر- کولمب برای خاک و مدل الاستیک خطی جهت مدلسازی پوشش جداره تونل و نیز پیلار میانی استفاده شده است. براساس آنالیز حساسیت انجام شده، ملاحظه گردید که مدول الاستیسیته (e) توده خاک و نسبت تنش های اصلی (k)در اولویت حساسیت می باشند. بر همین اساس، استفاده از پارامترهای تعیین شده برای خاک در مدلسازی، نتایج قابل قبول و نزدیکی را با نتایج به دست آمده از اندازه گیری ها نشان می دهد.